Bạc Đạn

Bạc Đạn là gì?

Vòng bi hay bạc đạn chính là tên gọi của các loại ổ lăn. Đây chính là chi tiết truyền động cơ khí rất quan trọng là chi tiết cơ khí dạng hình tròn, loại phổ biến hay gặp nhất là vòng bi cầu có các viên bi tròn bên trong. Nên có lẽ từ những đặc điểm như vậy, mà người ta gọi là bạc đạn (vòng bi). Ngoài ra, bạc đạn cũng là cái tên thông dụng vì các con lăn có dạng viên, các ổ trượt này có các “cục đạn” (hình cầu hoặc hình trụ thẳng hoặc trụ côn) nhằm tạo ma sát lăn cho ổ trượt. Ma sát lăn này có độ lớn nhỏ hơn nhiều (và chế độ bôi trơn cũng dễ dàng hơn nhiều) so với ổ trượt.

 Vai trò của Bạc Đạn

Vai trò chính của bạc đạn chúng ta phải kể đến đó chính là có tác dụng giảm ma sát, thông thường bạc đạn được gắn tại các bộ phận có chuyển động quay trong các loại máy móc nhằm hạn chế việc thất thoát năng lượng nhờ tác dụng làm giảm lực ma sát. Do máy khi hoạt động sự tiếp xúc động năng trong chuyển động tròn quay sẽ làm gia tăng ma sát gây hao tổn năng lượng cũng như có thể làm nguy hại cho máy móc của bạn.

Việc hư vòng bi (bạc đạn)  nếu không được thay thế sẽ làm hỏng các bộ phận liên quan như làm xe nặng hơn, làm hỏng mòn trục hoặc có thể làm hỏng nồi vòng bi, gây ảnh hưởng đến hiệu suất làm việc của máy móc, thiết bị.

Vai trò quan trọng tiếp theo đó chính là việc tạo trục quay cho thiết bị. Với trình độ khoa học kỹ thuật hiện đại, chúng ta đã vận dụng và sáng tạo ra những loại bạc đạn khác nhau nhằm đơn giản hóa cho quá trình chuyển động của máy móc theo những sáng tạo của người xưa.

Cách phân loại bạc đạn

Hiện nay trên thị trường đang có rất nhiều những loại khác nhau đáp ứng nhu cầu sử dụng với nhiều loại máy móc và trong đó nổi bật là“ 4 loại bạc đạn (vòng bi) phổ biến nhất”.
Với mỗi loại bạc đạn sẽ có những kích thước, thiết kế và tải trọng khác nhau.Bởi vậy mà để vận hành thật tốt chúng ta cần hiểu về đặc điểm và phân loại vòng bi này.

1. Ổ bi (Ball bearing)

Ổ bi là loại bạc đạn thông dụng nhất vì có thể chịu được cả lực hướng hướng kính và lực dọc trục. Điểm yếu của ổ bi là sức tải. Bạc đạn ổ bi chỉ chịu được tải nhẹ, cho nên khó được ứng dụng vào các công việc đòi hỏi sức tải lớn do dễ bị biến dạng khi quá tải. Tuy nhiên, ổ bi vẫn luôn là loại vòng bi được sử dụng nhiều nhất, xuất hiện trong giày trượt, ván trượt, xe đạp, thậm chí ổ đĩa máy vi tính do thiết kế linh hoạt cũng như sự tiện lợi.

2. Ổ đũa (Roller bearing)

Ổ đũa được thiết kế để chịu được tải trọng hướng kính lớn ở tốc độ cao. Con lăn có dạng hình trụ, giúp phân bố tải trọng trên một diện tích lớn hơn ổ bi, cho phép ổ đũa có sức tải lớn hơn nhiều so với ổ bi.

3. Ổ bi chặn (Ball thrust bearing)

Loại ổ bi này được thiết kế chủ yếu hướng đến các ứng dụng đòi hỏi sức tải thấp và yêu cầu chịu được lực dọc trục. Có các kiểu thiết kế chặn lực dọc trục ở một hướng và hai hướng cũng như với bệ đỡ để điều chỉnh độ lệch hướng kính.

4. Ổ côn (Tapered roller bearing)

Ổ côn được thiết kế để chịu tải trọng hỗn hợp. Có tỷ số giữa khả năng chịu tải và kích thước tiết diện cắt lớn, cho ta kết cấu có tính kinh tế cao.

Nguyên lý hoạt động của bạc đạn (vòng bi) 

Vòng bi nói chung là những bộ phận có thể chuyển động xoay tròn hoặc tuyến tính mà gây ít ma sát, giảm sức tải giúp cho máy móc vận hành dễ dàng, hiệu quả và năng suất. Tuy vậy, những chiếc vòng bi của chúng ta có cấu trúc khá đơn giản: những viên bi(bạc đạn) được đặt bên trong(hoặc ngoài) của một bề mặt kim loại nhẵn để có thể lăn trên đó. Những viên bi hay ổ lăn bản thân cũng đã có khả năng tải trọng. Và nhiệm vụ của vòng bi là giảm thiểu sức nặng đáng kể của tải trọng đến mức tối đa để có thể phục vụ công việc.

Tuy nhiên, không phải tất cả các loại tải trọng mà vòng bi gánh chịu đều giống nhau. Có hai loại vòng bi có lực tải trọng khác nhau đó là radial load (tải trọng hướng kính) và axial hay thrust load (tải trọng hướng trục). Những chiếc vòng bi giúp cho trục hoặc khung có khả năng chuyển động tự do trong một trục quay. Tải trọng mà vòng bi chịu đựng sẽ theo hai hướng cơ bản. Tải trọng hướng kính sẽ hoạt động góc bên phải ổ trục (trục quay của vòng bi) mà ta có thể thấy trong những con ròng rọc. Tải trọng hướng trục thì hoạt động song song với ổ trục quay, ghế đẩu có xoay là một ví dụ.

Rất nhiều vòng bi thiên về đảm nhận cả hai loại tải trọng: hướng kính và hướng trục. Ví dụ, ở lốp xe ô tô, chịu một tải trọng hướng kính khi mà xe chạy trên đường thẳng: bánh xe lăn trên một trụ xoay với áp lực của khối lượng xe và người ngồi trên xe. Tuy nhiên, khi ô tô bẻ lái một góc vòng cung, đó lại là ví dụ của tải trọng hướng trục bởi bánh xe lúc này không còn chuyển động đơn thuần hướng tâm mà góc ngoặt đã buộc cho trọng lượng áp lực lên dọc theo vòng bi.

Sản phẩm bạc đạn do Cơ Khí Tùng Yên gia công với độ chính xác tuyệt đối, chất lượng cao, độ bên tương đương hàng nhập ngoại. Vui lòng liên hệ ngay với chúng tôi nếu bạn có nhu cầu đặt hàng.

Hotline: +84 (0) 986360621 – Mr. Bách
Cơ Khí Tùng Yên – Thương hiệu #1 về chất lượng gia công cơ khí tại Việt Nam.